Dalam dunia perfileman, jenama bukan sekadar nama atau logo, tetapi cerminan bagaimana karya dilihat, dirasai, dan diingati oleh audiens. Itulah penegasan Dr. Zairul Anuar Md Dawam, Dekan Akademi Seni dan Teknologi Kreatif Universiti Malaysia Sabah (UMS), yang melihat jenama sebagai kunci utama kejayaan filem Sabah.
Menurut beliau, filem yang kukuh lahir daripada persepsi positif penonton terhadap kualiti, identiti, dan makna yang dibawa. Namun, proses membina persepsi ini bukan tugas sekali gus, sebaliknya memerlukan strategi berterusan dan usaha kolektif.
Spektrum Filem Sabah: Dari Legenda ke Moden
Sabah sudah menyaksikan pelbagai eksperimen genre – daripada aksi, seram thriller berasaskan mitos dan budaya etnik tempatan seperti Avakas, Love Silence of the 177, Tribesman: The Last Red Hunter, Namatai, Sinakagon, dan Mantera, sehinggalah ke karya moden seperti KK Knockout, Craze Below the Wind, dan Rise of the Lion.
Menariknya, barisan filem baharu juga sedang menanti layar. Antaranya, Syurga Dalam Botol (tayangan 9 Oktober 2025) yang mengangkat isu kanak-kanak tanpa kerakyatan di Kota Kinabalu, serta Ninavau yang menyorot pertembungan budaya keluarga Kadazan. Filem lain seperti Giring, North Borneo Crisis, dan Mr. Finance turut dalam radar penonton.
Potensi Besar Walau Kekangan Bajet
Meskipun industri filem Sabah masih berdepan ekosistem belum matang dan keterbatasan bajet, ia tidak menghalang pembikin filem berkarya. Malah, ada yang menggunakan dana sendiri demi memastikan karya mereka terhasil.
Dr. Zairul melihat ini sebagai bukti nyata potensi industri. Dengan tambahan sokongan dana khas FINAS dan komitmen Kerajaan Negeri Sabah, beliau yakin Sabah boleh muncul sebagai pusat perfileman Borneo.
Persepsi Audiens Penentu Nilai Jenama
Namun, cabaran utama bukan hanya produksi, tetapi penerimaan audiens. Berdasarkan rekod tayangan, sambutan penonton terutama di Semenanjung masih sederhana.
Persoalannya, adakah filem Sabah terlalu terikat dengan identiti lokal sehingga dianggap “niche,” atau strategi jenama belum cukup meyakinkan untuk menembusi pasaran lebih luas?
“Jika audiens melihat filem Sabah sekadar eksotik tempatan, penerimaannya akan terbatas. Tetapi jika ia diposisikan sebagai universal dengan sentuhan lokal, peluang ke pasaran besar amat cerah,” jelas Dr. Zairul.
Menuju Naratif Lebih Besar
Beliau menekankan bahawa filem Sabah tidak sepatutnya hanya dilihat sebagai karya untuk orang Sabah. Sebaliknya, ia mesti dianggap sebagai sebahagian daripada naratif besar industri filem Malaysia dan antarabangsa.
“Kerjasama semua pihak penting bagi memastikan strategi jenama dan persepsi audiens diterjemahkan bukan sahaja kepada ulasan positif, tetapi juga kutipan box-office yang memberangsangkan,” tegas beliau.
Sumber: Facebook Dr. Zairul Anuar Md Dawam
